ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ: ਮਨੁੱਖੀ ਹਕਾਂ ਦਾ ਘਾਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਕੀ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਆਪਣੇ ਹਰ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ
ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਕੀ ਹੈ?
ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨ, ਭੁੱਲ ਜਾਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਜਾਂ ਉੱਤਰਦਾਤਾ ਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਜੋ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜੀਵਨ ਅੰਗ ਜਾਂ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਭਾਵੇਂ ਮਾਨਸਿਕ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਹਿੰਸਾ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ, ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਜਾਂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ, ਜਿਨਸੀ, ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਨੇੜਲੀ ਮਹਿਲਾ ਅਦਾਲਤ ਜਾਂ ਫਸਟ ਕਲਾਸ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਾਉਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਵਲ ਜਾਂ ਅਪਰਾਧਕ ਕਿਸਮ ਦੇ ਦੋਨਾਂ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨਾ।
ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀ ਹੈ?
ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਘਟਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੱਲੋਂ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਨੇ ਕਥਿੱਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਕੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਔਰਤਾਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ?
ਹਾਂ, ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਕਨੂੰਨ ਕੀ ਹਨ?
ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਐਕਟ,2005 ਅਤੇ ਧਾਰਾ 498ਏ ਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੋਰ ਸਬੰਧਿਤ ਧਾਰਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਈਪੀਸੀ ਦੇ 406, 323 ਅਤੇ 354 ਨਾਲ ਪੜ੍ਹੀ ਗਈ।
ਜਿਹੜੀ ਔਰਤਾਂ ਲਿਵ-ਇਨ-ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿ ਉਨਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿੱਲਦੀ ਹੈ ?
ਹਾਂ
ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਕੇਸ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹੜੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਚਸ਼ਮਦੀਦ ਗਵਾਹ ਦੀ ਗਵਾਹੀ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਸਬੂਤ, ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਬੂਤ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਡੀਓ ਵੀਡੀਓ, ਆਦਿ।
498ਏ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਅੰਤਰ ਹੈ?
ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਦਾਜ ਦੀ ਮੰਗ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਵੀ ਹੋਵੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਰੀਰਕ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਆਦਿ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਈਪੀਸੀ ਦੇ 498ਏ ਉਸ ਸਮੇਂ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਾਜ ਦੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਕੋਈ ਪਤੀ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਵਿਹਾਉਦਾ ਘਰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਹੇਗਾ, ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਵੇਗਾ?
ਹਾਂ
ਜੇ ਆਦਮੀ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਇਸਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਐਮ ਐਲ ਸੀ (MLC ) ਵਰਗੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਸਬੂਤਾਂ ਨਾਲ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਲ ਜੀ ਬੀ ਟੀ ( LGBT ) ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਸਬੰਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਹਾਂ
(ਲੇਖਕ ਪ੍ਰਾਚੀ ਮਿਸ਼ਰਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਵਕੀਲ ਹਨ। )
