ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਅਜੂਬਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਜੂਬਾ ਯੂਗਾਂਡਾ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਮੂਸਾ ਹਸਾਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੂਸਾ ਹਸਾਹਾ ਬਾਰੇ ਖੱਲ੍ਹ ਕੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਅਜੂਬਾ ਹੀ ਲੱਗੇਗਾ। ਦਰਅਸਲ ਮੂਸਾ ਦੀਆਂ 12 ਪਤਨੀਆਂ, 102 ਬੱਚੇ ਅਤੇ 568 ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਸਨ। ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਅਕਲ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਮੂਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਪਰਿਵਾਰ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਗੋਲੀਆਂ ਲੈਣ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਮੂਸਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਖਰਚੇ ਚਲਾਉਣੇ ਔਖੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਆਮਦਨ ਲਗਾਤਾਰ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਮੂਸਾ ਯੂਗਾਂਡਾ ਦੇ ਲੁਸਾਕਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਆਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਮੂਸਾ ਨੇ ਵਧਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਧਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੂਸਾ, ਜੋ ਹੁਣ 67 ਸਾਲ ਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਖਾਣਾਂ ਖਰੀਦ ਸਕੇ। ਮੂਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਸਾਲ-ਦਰ-ਸਾਲ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦਾ ਖਰਚਾ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਆਮਦਨ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੇਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮੂਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਮੈਂ ਇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਔਰਤ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਇੱਕ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।' ਮੂਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਇੱਕੋ ਘਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖ ਸਕੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦੂਜੇ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਮੂਸਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਪਤਨੀ ਜੁਲਿਕਾ 11 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ। ਜੁਲਿਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਮੈਨੂੰ ਹੋਰ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੇ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਮਾੜੇ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਾਤ ਦੇਖੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਗੋਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।
ਮੂਸਾ ਦੇ ਇਕ ਤਿਹਾਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ 6 ਤੋਂ 51 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਮੂਸਾ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੂਸਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬੱਚਾ ਆਪਣੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਮਾਂ ਤੋਂ 21 ਸਾਲ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਮੂਸਾ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਨ ਵਾਲੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਲੁਸਾਕਾ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੂਸਾ ਹੁਣ ਖ਼ਰਾਬ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪਤਨੀਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੰਜਾਬੀ \'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ। ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ, ਲਾਈਵ ਅਪਡੇਟ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਪੜ੍ਹੋ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਪੰਜਾਬੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੈਬਸਾਈਟ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ।