ਹੈਲਪਏਜ ਇੰਡੀਆ (HelpAge India) ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੁਰਵਿਹਾਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ (World Elder Abuse Awareness Day) 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਬ੍ਰਿਜ ਦ ਗੈਪ - ਅੰਡਰਸਟੈਂਡਿੰਗ ਐਲਡਰ ਨੀਡਸ' ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਲਗਭਗ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਯਾਨੀ 138 ਮਿਲੀਅਨ ਹਨ। ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਸਭ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੀੜਿਤਾਂ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ, ਹੈਲਪਏਜ ਇੰਡੀਆ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਖੋਜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ COVID-19 ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਦੀ ਸਮੁੱਚਤਾ ਦਾ ਵੀ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਆਪਕ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਹੈ ਜੋ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ।
ਹੈਲਪਏਜ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰੋਹਿਤ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, “ਰਿਪੋਰਟ ਕੁਝ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਛੁਕ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਨਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਭਰ ਵਜੋਂ। ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਗਰੀਬਾਂ ਅਤੇ ਪਛੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਮਾਹੌਲ ਪੈਦਾ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਜੋ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਣ। ਪਰਿਵਾਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਨੀਤੀਗਤ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਦਾ ਥੀਮ ਹੈ – ਬ੍ਰਿਜ ਦ ਗੈਪ।”
ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਬੁਢਾਪੇ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ 22 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ 4,399 ਬਜ਼ੁਰਗ ਉੱਤਰਦਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ 2,200 ਨੌਜਵਾਨ ਬਾਲਗਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਦਿਲਚਸਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ 47 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਸਰੋਤ ਲਈ ਪਰਿਵਾਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ ਜਦਕਿ 34 ਫੀਸਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਨਕਦ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 57 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਪਰਿਵਾਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 63 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੈਨਸ਼ਨ ਅਤੇ ਨਕਦ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਵੀ ਸਹਾਰਾ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਆਮਦਨ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ 52 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਨਾਕਾਫੀ ਹੈ। 40 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਜਿਸ ਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ ਹਨ- ਪਹਿਲਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਰਚੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੱਚਤ/ਆਮਦਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਜਾ, ਪੈਨਸ਼ਨ ਵੀ ਕਾਫੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ 52 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲਗਭਗ 71 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ ਰਿਪੋਰਟ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਇਹ ਗਰੀਬ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ 'ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਮਦਨ ਦਾ ਕੋਈ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਲੋੜੀਂਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੈਲਪਏਜ 3000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਦੀ ਸਰਵਵਿਆਪੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਹਰ ਬਜੁਰਗ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ 71 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ। 36 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਛੁਕ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। 61 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ, 87 ਉਪਲਬਧ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਦੇ 44 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਛੁਕ ਹਨ।
ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਬਣੀ Elder Self-Help-Groups (ESHG) ਦੀ ਹੈਲਪਏਜ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 48 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਵੈਸੇਵੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 16 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਹੀ। 52 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸਿਆ। 78 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 87 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ 78 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਐਪ-ਆਧਾਰਿਤ/ਆਨਲਾਈਨ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਅਣਉਪਲਬਧਤਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਜੀਵਨ ਦੇ ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਸਿਰਫ 13 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
49 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਸਿਹਤ ਬੀਮੇ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਿਹਤਰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ 42 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰਤੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, 59 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਿਰਫ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿਚ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ (36 ਫੀਸਦੀ), ਪੁੱਤਰ (35 ਫੀਸਦੀ) ਅਤੇ ਨੂੰਹ (21 ਫੀਸਦੀ) ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। 57 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਅਪਮਾਨਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ (38 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ), ਅਣਗਹਿਲੀ (33 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ), ਆਰਥਿਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ (24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਅਤੇ 13 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਕੁੱਟਮਾਰ ਅਤੇ ਥੱਪੜਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ। ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ (35 ਫੀਸਦੀ) ਅਤੇ ਨੂੰਹ (44 ਫੀਸਦੀ) ਨੂੰ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 47 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਜੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 83 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ 58 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ 56 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਮਰ-ਅਨੁਕੂਲ ਜਵਾਬ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੱਸੀ।
ਇਹ ਗੱਲ ਬੇਹੱਦ ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਹੈ ਕਿ 46 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਨਿਵਾਰਣ ਵਿਧੀ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਿਰਫ 13 ਫੀਸਦੀ 'ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਐਕਟ, 2007' ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 38 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਨਿਵਾਰਣ ਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਵਿੱਚ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਰਾਏਪੁਰ ਵਿੱਚ 84 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਇਸ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਣਜਾਣ ਹਨ।
ਇਹ ਫਿਰ ਕਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਨਿੱਜੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। 79 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਬਿਤਾਉਂਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁ-ਗਿਣਤੀ (82 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, 59 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਰਹਿ ਕੇ ਵੀ ਇਕੱਲੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਅਜੋਕੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਨਵੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪਿੱਛੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ 71 ਫੀਸਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਕੋਲ ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਕੋਲ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਹਨ ਉਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਲਿੰਗ (49 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ), ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ (30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਲੈਣ-ਦੇਣ (17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ 34 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਵਰਤਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ, 47 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, 44 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ ਕਾਲਿੰਗ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਅਤੇ 37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਡਿਜੀਟਲ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਘਾਟ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਔਨਲਾਈਨ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ, ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੋੜ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਔਖਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਮੀਆਂ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਸੁਧਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਣ।
ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੰਜਾਬੀ \'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ। ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ, ਲਾਈਵ ਅਪਡੇਟ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਪੜ੍ਹੋ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਪੰਜਾਬੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੈਬਸਾਈਟ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ।