Health News: ਔਰਤਾਂ `ਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਲੱਛਣ, ਬਚਾਅ ਤੇ ਇਲਾਜ, ਪੜ੍ਹੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਮਾਹਰ

ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ (Cardiac Arrest) ਨਾਂ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ (Heart Disease) ਬਹੁਤ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੇ ਯੰਗ ਜਨਰੇਸ਼ਨ (Young Generation) ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਸ ਰੋਗ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਕ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਆਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।

ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਔਰਤ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਬਿਲਕੁਲ ਗਲਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ। ਅੱਜ ਦੇ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ, ਡਾ. ਪੰਕਜ ਮਨੋਰੀਆ, ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ ਤੁਹਾਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ, ਕਾਰਨਾਂ, ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਗੇ।

ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ
ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ (Arteries) ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਟੈਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਲੱਛਣ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਹੈ।

ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ
ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਘਾਤਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਵਿੱਚ, ਦਿਲ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਕੋਮਾ 'ਚ ਜਾਣ ਅਤੇ ਮਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਜਦੋਂ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ 300-400 ਤੱਕ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਹੇਠਾਂ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਅਨਿਯਮਿਤਤਾ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

ਕਿਹੜੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ
ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਰੋਗ ਬਾਲਗਾਂ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ​​ਰਹੇ ਹਨ। HOCM (Hypertrophic obstructive cardiomyopathy) ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੈ।

ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਦੇ ਕਾਰਨ
ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ, ਸਰੀਰਕ ਕਸਰਤ ਦੀ ਕਮੀ, ਮੋਟਾਪਾ, ਮਾੜੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਤਣਾਅ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ।

ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਤੋਂ ਬਚਾਅ
80 ਫੀਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਨੂੰ ਰੋਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ABCDE ਲਈ ਇੱਕ ਫਾਰਮੂਲਾ ਹੈ

A- A1C ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੈ
B- ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ
C- ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ 'ਚ ਰੱਖੋ, ਸਿਗਰਟ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ
D- ਖੁਰਾਕ ਚੰਗੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ
E-ਅਭਿਆਸ, ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ

ਬਚਾਅ ਦੇ ਉਪਾਅ
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ (CPR- Cardiopulmonary resuscitation) ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਮਸਾਜ, ਦਿਲ ਦੀ ਅਨਿਯਮਿਤ ਤਾਲ ਲਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਸ਼ਾਟ ਦੇ ਕੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।