ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਗਣਪਤੀ, ਪੜ੍ਹੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਨਮ ਕਥਾ

ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਪੂਜਾ ਪਾਠ ਜਾਂ ਸ਼ੁੱਭ ਕੰਮ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ (Lord Ganesha) ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਆਰਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਗਣਪਤੀ ਜੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਜਾ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਸ਼ੁੱਭ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧਵਾਰ (Wednesday) ਦਾ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਭਗਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਗਣਪਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਉਪਾਸਨਾ ਕਰਨਾ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸੁੱਖ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੁੱਧ ਦੋਸ਼ ਵੀ ਦੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਸ ਵਾਰ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਦਿਨ 22 ਅਗਸਤ ਭਾਵ ਅੱਜ ਹੈ। ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਉੱਤੇ ਗਣੇਸ਼ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਉੱਤੇ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਣੇਸ਼ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਮਾ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਤੱਕ ਰਤਜਗਾ, ਗਣੇਸ਼ ਭਗਵਾਨ ਦੇ ਭਜਨ, ਅਖੰਡ ਦੀਵਾ ਅਤੇ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਚੱਲ ਦਾ ਹੈ। ਅਨੰਤ ਚੌਥ ਤਿੱਥ ਦੇ ਦਿਨ ਗਣੇਸ਼ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਵਿਦਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਜਨਮ ਕਥਾ
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਥਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਨੰਦੀ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਪਾਰਬਤੀ ਦੀ ਕਿਸੇ ਆਗਿਆ ਦੇ ਪਾਲਣ ਨਾ ਹੋ ਸਕਿਆ।ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਤਾ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕੁੱਝ ਅਜਿਹਾ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਕੇਵਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰੋ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਟਣਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬਾਲਕ ਦੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਬਣਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਣ ਪਾ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਾਤਾ ਪਾਰਬਤੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਲਕ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਪਹਿਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ।ਮਾਤਾ ਪਾਰਬਤੀ ਨੇ ਬਾਲਕ ਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਗਣ ਆਏ ਤਾਂ ਬਾਲਕ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਆਏ ਤਾਂ ਬਾਲਕ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਗ਼ੁੱਸੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਲਕ ਦਾ ਸਿਰ ਧੜ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮਾਤਾ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਜਦੋਂ ਬਾਹਰ ਆਏ ਤਾਂ ਉਹ ਇਹ ਸਭ ਵੇਖ ਕੇ ਗ਼ੁੱਸੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਲਕ ਨੂੰ ਜਿੰਉਂਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਦੋਂ ਫਿਰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਇੱਕ ਹਾਥੀ ਦਾ ਸਿਰ ਬਾਲਕ ਦੇ ਧੜ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ।

ਸ਼੍ਰੀ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਗਣਪਤੀ
ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲਕ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਕਈ ਵਰਦਾਨ ਦਿੱਤੇ। ਸਾਰੇ ਗਣਾਂ ਦਾ ਸਵਾਮੀ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੂੰ ਗਣਪਤੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਜ (ਹਾਥੀ) ਦਾ ਸਿਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਜਾਨਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।