Grishneshwar: ਘ੍ਰਿਸ਼ਨੇਸ਼ਵਰ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ, ਇੱਥੇ ਸੰਤਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਮੰਗੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਮੰਨਤ

Grishneswar Jyotirlinga Temple: ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਘ੍ਰਿਸ਼ਨੇਸ਼ਵਰ ਜਾਂ ਘੁਸ਼ਮੇਸ਼ਵਰ ਮਹਾਦੇਵ ਮੰਦਰ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੌਲਤਾਬਾਦ ਤੋਂ 11 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਘ੍ਰਿਸ਼ਨੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਬਾਰਾਂ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਆਖਰੀ ਨਵੀਨੀਕਰਨ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇੰਦੌਰ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਪੁਣਯਸ਼ਲੋਕਾ ਦੇਵੀ ਅਹਿਲਿਆਬਾਈ ਹੋਲਕਰ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਇਹ ਮੰਦਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਾਦਗੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਤਮਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਬੇਔਲਾਦ ਨੂੰ ਸੰਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਘ੍ਰਿਸ਼ਨੇਸ਼ਵਰ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲਾਂ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ...

-ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਘੁਸਮਾ ਨਾਮ ਦੀ ਲੜਕੀ ਦੀ ਭਗਤੀ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਤਾਨ ਸੁੱਖ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਬੇਔਲਾਦ ਜੋੜਿਆਂ ਦੀ ਸੰਤਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ 12 ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖਰੀ ਜੋਤਿਰਲਿੰਗ ਹੈ।

-ਘ੍ਰਿਸ਼ਨੇਸ਼ਵਰ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ ਦੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਵਿਆਸ 240×185 ਫੁੱਟ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ 10 ਅਵਤਾਰਾਂ ਦਾ ਚਿੱਤਰਣ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਗਰਬ ਗ੍ਰਹਿ 17×17 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨੰਦੀਸ਼ਵਰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਵੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।

-ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਭੋਲੇਨਾਥ ਦੇ ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਅਹਿਲਿਆਬਾਈ ਹੋਲਕਰ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਧੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਐਲੋਰਾ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੁੱਖ ਅਤੇ ਸੰਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੰਡਪ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਭਾ ਮੰਡਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਡਪ ਪੱਥਰ ਦੇ ਥੰਮ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੰਮ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਸੁੰਦਰ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨੱਕਾਸ਼ੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਭਾ ਦੇ ਮੰਡਪ ਵਿੱਚ ਨੰਦੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।