50 ਸਾਲਾਂ 'ਚ Heatwave ਕਾਰਨ 17,000 ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਗਈ ਜਾਨ, ਇਸ ਸੂਬੇ 'ਚ ਹੋਈਆਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ

ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਰੁੱਤਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਠੰਡ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਹਾਲ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਅੱਜਕਲ ਦੇਖ ਹੀ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ। ਹਰ ਮੌਸਮ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਕਹਿਰ ਬਰਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਗਰਮੀ ਦਾ ਕਹਿਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਰਾਹਤ ਦੀ ਆਸ ਨਾਲ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫਿਲਹਾਲ ਰਾਹਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਦੇਸ਼ 'ਚ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 1971 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 2021 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਹੀਟ ਵੇਵ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ​​ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਸਤਾਰਾਂ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਟੀਮ ਨੇ 2021 ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਰੀਬ 706 ਹੀਟਵੇਵ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਤਿਅੰਤ ਮੌਸਮੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 1 ਲੱਖ 41 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੌਸਮੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੀਟ ਵੇਵ ਜਾਂ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ​​ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਮੌਤਾਂ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਸੂਬੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹਨ : ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਅਤੇ ਉੜੀਸਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਦੀ ਗਰਮੀ ਬਾਕੀ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਾਤਕ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਉੱਤਰੀ ਮੈਦਾਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਚਾਲੀ ਤੋਂ ਪਾਰ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਤਾਪਮਾਨ 30 ਤੋਂ ਪਾਰ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰ ਜਾਂ ਮੈਦਾਨੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਚਾਲੀ ਡਿਗਰੀ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ ਤੈਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਖੋਜ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂ ਵਿਗਿਆਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਐਮ ਰਾਜੀਵਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਮਲਜੀਤ ਰੇਅ, ਐਸਐਸ ਰੇਅ, ਆਰਕੇ ਗਿਰੀ ਅਤੇ ਏਪੀ ਡਿਮਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਕ ਕਮਲਜੀਤ ਰੇਅ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਖੋਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗੜਦੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਇਸ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ।