ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਸਿਖਾਉਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਿਯਮ ਜਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਦੱਸਣਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬੱਚੇ ਲਈ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਝਾਇਆ ਜਾਵੇ।
ਇਕ ਰਿਸਰਚ 'ਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਜਾਂ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਨ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੂੰਹੋਂ ਕੋਈ ਗੱਲ ਸਮਝਾਈ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕੋਈ ਗੱਲ ਕਹੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਚੰਗਾ ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕੀ ਇੰਨੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਾਂ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਪਤਾ ਹੈ ਕਿੱਦਾਂ
5 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸਿਖਾਓ ਅਜਿਹਾ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ
1. ਬੱਚੇ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਰੁਟੀਨ ਫਿਕਸ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਰੁਟੀਨ ਸੌਣ, ਉੱਠਣ ਜਾਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਹੋਵੇ। ਬੱਚੇ ਉਸੇ ਰੁਟੀਨ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
2. MomJunction ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਬਣੋ। ਬੱਚਾ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਬੱਚਾ ਰੋਵੇ ਜਾਂ ਚੀਕਵੇ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉੱਚੀ ਬੋਲਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਓ।
3. ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਿਹਤਮੰਦ ਆਦਤਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨਾ, ਹੋਮਵਰਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਟੀਵੀ ਦੇਖਣਾ। ਜੇਕਰ ਬੱਚਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸ ਦਿਓ।
4. ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੰਜਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਵੱਲ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਨਾ ਕਰੇ।
5. ਜੇਕਰ ਬੱਚਾ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਉਸ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਜਾਂ ਉਸ 'ਤੇ ਰੌਲਾ ਪਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਸਮਝਾਓ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਸਿਖਾਉਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਸਮੇਂ ਤੁਹਾਡੀ ਗੱਲ ਸੁਣਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਸਮਝਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਦਿਓ।
6. ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਨਾਂ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਉਲਟ ਕੰਮਾਂ ਵੱਲ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਰਜਿਤ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਾਓ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਹੈ।
ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੰਜਾਬੀ \'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ। ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ, ਲਾਈਵ ਅਪਡੇਟ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਪੜ੍ਹੋ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਪੰਜਾਬੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੈਬਸਾਈਟ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ।
Tags: Life, Parenting, Parenting Tips