ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਸਾਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤਿਉਹਾਰ ਅਤੇ ਦਾਨ ਦੇਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਧਨੁ ਰਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮਕਰ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਯੋਗ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਕਰ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਦੇ ਦਿਨ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਤਿਲ ਸੰਗਰਾਂਦ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਦੇ ਦਿਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਗੁੜ ਅਤੇ ਤਿਲ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਤਿਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਦੇ ਦਿਨ ਗੁੜ-ਤਿਲ ਦੇ ਲੱਡੂ ਕਿਉਂ ਖਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ।
ਤਿਲ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ
ਸ਼ਨੀ ਮਕਰ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਸੁਆਮੀ ਹੈ। ਸ਼ਨੀ ਸੂਰਜ ਦਾ ਪਿਤਾ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ. ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਦੇ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਧਨੁ ਰਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮਕਰ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਯੋਗ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਸ਼ਨੀ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤਿਲ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸ਼ਨੀ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤਿਲ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਨੀ ਦਾ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਤਿਲ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਮਹੱਤਤਾ
ਤਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਦੇ ਸੈੱਲ ਚੰਗੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਰਦੀ ਦਾ ਮੌਸਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਸੁਆਦ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਕਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ 'ਤੇ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੇ ਲੱਡੂ ਖਾਣਾ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਬਲੱਡ ਸਰਕੁਲੇਸ਼ਨ ਠੀਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਠੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
(Diaclaimer: ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਮ ਧਾਰਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ 18 ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ `ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ)
Published by:Amelia Punjabi
First published:
ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੰਜਾਬੀ \'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ। ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ, ਲਾਈਵ ਅਪਡੇਟ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਪੜ੍ਹੋ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਪੰਜਾਬੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੈਬਸਾਈਟ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ।
Tags: Festival, Hinduism, Lifestyle, Lohri, Makar Sankranti, Religion