ਕਰੋਨਾ ਕਾਲ ਦੇ 15 ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ 23 ਰੁਪਏ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਇਆ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ, ਜਾਣੋ ਕਿੰਨਾ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲ ਰਹੀ ਹੈ ਸਰਕਾਰ

ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ (Coronavirus) ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਾ ਸੀ। ਵਾਇਰਸ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 25 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਮੁਕੰਮਲ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੇ 14 ਮਹੀਨੇ ਲੰਘ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ 14 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਦਲੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਲਹਿਰ (Covid-19 Second Wave) ਨੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੀ ਕਮਰ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀ।

ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ ਦੇ ਰੇਟ (Petrol-Diesel Price) ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 15 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਪੈਟਰੋਲ 23 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਵਿਚ ਵੀ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। 02 ਮਾਰਚ 2020 ਨੂੰ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਦਰ 71.49 ਰੁਪਏ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 64.10 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਸੀ।

ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲੋਂ ਪੈਟਰੋਲ ਉੱਤੇ ਵਧੇਰੇ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਔਸਤਨ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਲਗਭਗ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਪੈਟਰੋਲ ਉਤੇ 20 ਰੁਪਏ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਲਗਭਗ 33 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਵਸੂਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਵਿਕਰੀ ਟੈਕਸ ਜਾਂ ਵੈਟ ਹਰ ਰਾਜ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

13 ਵਾਰ ਵਧਾਈ ਗਈ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ

ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਪੈਟਰੋਲ ਉਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਬੇਸਿਕ ਐਕਸਾਈਜ਼, ਸਰਚਾਰਜ, ਐਗਰੀ-ਇੰਫਰਾ ਸੈੱਸ ਅਤੇ ਰੋਡ / ਇੰਫਰਾ ਸੈੱਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਕੁੱਲ 32.98 ਰੁਪਏ ਵਸੂਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਡੀਜ਼ਲ ਲਈ ਇਹ 31.83 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ 13 ਵਾਰ ਵਧਾਈ ਹੈ। ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ 'ਤੇ ਆਖਰੀ ਸਰਚਾਰਜ ਮਈ 2020 ਵਿਚ ਪੈਟਰੋਲ' ਤੇ 13 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ 'ਤੇ 16 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਪੈਟਰੋਲ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਅੱਧੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ

ਜੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਵਸਤਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ (ਜੀਐਸਟੀ, ਜੀਐਸਟੀ) ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਜੀਐਸਟੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਈਂਧਨ ਦੀ ਇਕਸਾਰ ਕੀਮਤ ਹੋਵੇਗੀ।

ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਜੇ ਜੀਐਸਟੀ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਘੱਟ ਸਲੈਬ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 4 ਮੁਢਲੀਆਂ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰਾਂ ਹਨ - 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, 12 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, 18 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ। ਜਦੋਂਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ ਅਤੇ ਵੈਟ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ 100 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।