Govardhan Puja 2021: ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਭਾਵ ਕਾਰਤਿਕ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ (Govardhan Puja) ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ (Govardhan Parvat) ਨਾਲ ਪਸ਼ੂ ਧੰਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ ਇਹ ਪੂਜਾ ਬ੍ਰਿਜਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂਕੀਤੀ ਸੀ। ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਨੇ ਬ੍ਰਿਜਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇੰਦਰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਗੋਵਰਧਨ ਪਹਾੜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਥੋਂ ਹੀ ਪੂਰੇ ਬ੍ਰਿਜ ਦੀ ਗਾਂ ਨੂੰ ਚਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਗਾਂ ਅਤੇ ਸਾਨ੍ਹ ਨੂੰ ਨਹਾ ਕੇ ਸਜਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਗਾਂ ਅਤੇ ਸਾਨ ਨੂੰ ਗੁੜ੍ਹ ਅਤੇ ਚੌਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਖੁਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੋਵਰਧਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਲੋਕ, ਕੁਦਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾ ਭੇਂਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅੰਨਕੁੱਟ (Annakut Puja) ਦਾ ਭੋਗ ਵੀ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸ਼ੁਭ ਮਹੂਰਤ ਕੀ ਹੈ:
ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਮਹੂਰਤ
ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਭਗਵਾਨ ਗੋਵਰਧਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਹੇ ਤੋਂ ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਬਣਾਉ ਅਤੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਸਮੇਂ ਭੋਜਨ, ਦੁੱਧ, ਲਾਵਾ, ਮਠਿਆਈ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅੱਜ ਪ੍ਰਤੀਪਦਾ ਤਰੀਕ ਸਵੇਰੇ 02:44 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰਾਤ 11:14 'ਤੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ
ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਮੁਹੂਰਤ - ਸਵੇਰੇ 06:36 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 08:47 ਵਜੇ ਤੱਕ
ਮਿਆਦ- 02 ਘੰਟੇ 11 ਮਿੰਟ
ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਪੂਜਾ ਮੁਹੂਰਤ - 03:22 PM ਤੋਂ 05:33 PM
ਮਿਆਦ- 02 ਘੰਟੇ 11 ਮਿੰਟ
ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਲਈ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠ ਕੇ ਪੂਜਾ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਆਪਣੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦੇਵੀ ਕੁਲ ਦੇਵੀ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੋਵਰਧਨ ਨਾਲ ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਨੂੰ ਪੂਜਾ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰੋ। ਇਹ ਝੂਠ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਨਰ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੁੱਲਾਂ, ਪੱਤਿਆਂ, ਟਹਿਣੀਆਂ ਅਤੇ ਗਾਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾਓ ਜਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਕਾਰ ਨਾਲ ਸਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਗੋਵਰਧਨ ਜੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਇੱਕ ਕਟੋਰੇ ਵਰਗਾ ਹਿੱਸਾ ਖਾਲੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਾਭੀ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਕਟੋਰਾ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਦੀਵਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ, ਦਹੀ, ਗੰਗਾਜਲ, ਸ਼ਹਿਦ ਅਤੇ ਬਾਟੇ ਆਦਿ ਪਾ ਕੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
(Disclaimer: ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਮ ਧਾਰਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ 18 ਇਸਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।)
Published by:Krishan Sharma
First published:
ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੰਜਾਬੀ \'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ। ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ, ਲਾਈਵ ਅਪਡੇਟ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਪੜ੍ਹੋ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਪੰਜਾਬੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੈਬਸਾਈਟ News18 ਪੰਜਾਬੀ \'ਤੇ।