RBI Alert: ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਰਹੋ ਸਾਵਧਾਨ! ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਝੱਲਣਾ ਪਵੇਗਾ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ

ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਾਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗਾਹਕਾਂ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਫੋਨ ਕਾਲਾਂ ਜਾਂ ਈਮੇਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਨਾਲ ਹੀ, ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਕਦੇ ਵੀ ਗਾਹਕਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗਦਾ ਹੈ।

ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਨੇ ਜਾਅਲਸਾਜ਼ੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਦੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰਨ ਦੇ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਭਾਵਿਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਇਹ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਠੱਗਾਂ ਨੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਹੋਣ ਦਾ ਝਾਂਸਾ ਦੇ ਕੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਠੱਗੀ ਮਾਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਹੜੱਪ ਲਏ ਹਨ।

ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੰਗ ਰਹੇ ਹਨ ਪੈਸੇ
ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ, ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਪੈਸੇ/ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰੰਸੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਫੰਡ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਦਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਲਗਾ ਕੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਧੋਖਾਧੜੀ
ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਭੋਲੇ ਭਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਈ-ਮੇਲ, ਐਸਐਮਐਸ ਆਦਿ ਰਾਹੀਂ ਆਕਰਸ਼ਕ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਾਟਰੀ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਕਸਰ ਫਰਜ਼ੀ ਲੈਟਰਹੈੱਡ ਜਾਂ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਰਜ਼ੀ ਲੈਟਰਹੈੱਡਾਂ 'ਤੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank) ਦੇ ਕਥਿਤ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ/ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਸਹੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਜਾਅਲੀ ਹਨ। ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ/ਪਬਲਿਕ ਅਥਾਰਟੀਜ਼ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਖੌਤੀ ਆਰਬੀਆਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵੇਰਵੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਛੋਟੀ ਰਕਮ ਪਹਿਲਾਂ ਵਸੂਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਫੀਸ/ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਫੀਸ ਵਰਗੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਰਕਮਾਂ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਫੀਸਾਂ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਜਾਂ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਕਈ ਖਾਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇਣ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦੇ ਕੇ, ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ।

ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਰਕਮ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੋਟੀ ਰਕਮ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।