ਅੱਜ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ : ਜਦੋਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬੌਲੇ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਵਾਉਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਅਸੈਂਬਲੀ ‘ਚ ਸੁੱਟਿਆ ਬੰਬ…

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1929 ਨੂੰ ਵਾਇਸਰਾਇ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ‘ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਿੱਲ’ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਿੱਲ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਨਾ ਸੀ। ਗੈਲਰੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਹੋਇਆ, ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ। ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਦਿਆਂ ਸਦਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੀ ਬੰਬ ਸੁੱਟਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਬੰਬ ਸ਼ਹੀਦ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਨੇ ਸੁੱਟਿਆ ਸੀ। ਬੰਬ ਸੁੱਟਣ ਸਮੇਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚਾਏ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਬੰਬ ਸੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ ਆਈ ਅਤੇ ਹਨੇਰੇ ਨੇ ਅਸੈਂਬਲੀ ਹਾਲ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਘੇਰ ਲਿਆ। ਪੂਰੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿਚ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮੱਚ ਗਈ। ਘਬਰਾਏ ਲੋਕ ਬਾਹਰ ਭੱਜਣ ਲੱਗੇ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੋਵੇਂ ਬੰਬ ਸੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਉਥੇ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ। ਇਨਕਲਾਬ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਬੁਲੰਦ ਕਰਦਿਆਂ ਸਦਨ ਵਿਚ ਕੁਝ ਪਰਚੇ ਵੀ ਸੁੱਟੇ। ਇਸ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, "ਬੌਲ਼ਿਆਂ ਦੇ ਕੰਨ ਸੁਣਵਾਉਣ ਲਈ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।" ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਾਰਨਾਮੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਭਾਰਤੀ ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਨਾਇਕ ਬਣੇ।

ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਖੂਨ-ਖਰਾਬੇ ਦੇ ਬਿਲਕੁੱਲ ਹੱਕ 'ਚ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਪਬਲਿਕ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬਿਲ ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਡਿਸਪਿਊਟਸ ਬਿਲ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਸੈਂਬਲੀ 'ਚ ਨਕਲੀ ਬੰਬ ਸੁੱਟ ਕੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹਕੂਮਤ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਾ ਚਾਹਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਸਰਦਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਨੇ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1929 ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਹਾਲ 'ਚ ਖਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਨਕਲੀ ਬੰਬ ਸੁੱਟਿਆ ਅਤੇ ਪਰਚੇ ਸੁੱੱਟਦੇ ਹੋਏ ਇਨਕਲਾਬ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਏ। ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਬਿੱਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਹੋਏ ਸਨ?

ਇਨਕਲਾਬੀ ਲੋਕ ‘ਪਬਲਿਕ ਸੇਫਟੀ ਬਿੱਲ’ ਅਤੇ ‘ਟ੍ਰੇਡ ਡਿਸਪਿਊਟ ਬਿੱਲ’ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। 'ਟਰੇਡ ਡਿਸਪਿਊਟ ਬਿੱਲ' ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਾਸ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਹੜਤਾਲ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। 'ਪਬਲਿਕ ਸੇਫਟੀ ਬਿੱਲ' ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਬਿੱਲਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਉੱਠ ਰਹੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣਾ ਸੀ।

ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਅਤੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ

ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਅਤੇ ਬਟੁਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਨੂੰ ਕਾਲਾ ਪਾਣੀ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਸੁਖਦੇਵ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੈਂਡਰਜ਼ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 7 ਅਕਤੂਬਰ 1930 ਨੂੰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਸੁਖਦੇਵ ਅਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਨੂੰ 24 ਮਾਰਚ 1931 ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ, ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਤੋਂ ਡਰ ਕੇ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਇਕਾਂ ਨੂੰ 23 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੀ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।

ਮੰਗਲ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਫਾਂਸੀ-

ਅੱਜ ਦਾ ਦਿਨ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ 'ਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਥਾਨ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਮੰਗਲ ਪਾਂਡੇ, ਇਕ ਸਿਪਾਹੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ  ਆਵਾਜ ਚੁੱਕੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1857 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ 34ਵੇਂ ਬੰਗਾਲ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਮੰਗਲ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਇਸ ਦਿਨ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।