PICS- ਵੇਖੋ, ਕਿਵੇਂ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਪੰਜਾਬ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ

ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਪੰਜਾਬ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਇਸ ਘਰ 13 ਨਵੰਬਰ 1780 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਹਵੇਲੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਹਵੇਲੀ ਲੰਬੇ ਆਇਤ (Rectangle) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। (ਫੋਟੋ--ANI)

18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਵਧੇਰੇ ਹਰਿਆਲੀ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਥਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਇਹ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣਾਏ ਅਸਥਾਈ ਨਿਵਾਸਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਇੱਕ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ, ਵਿਰਾਸਤੀ ਜਾਇਦਾਦ, ਜੋ ਕਦੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਮਹਾਂ ਸਿੰਘ ਦੀ ਦੌਲਤ ਅਤੇ ਵੱਕਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਸੀ, ਹੁਣ ਖਸਤਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। (ਫੋਟੋ-ANI)

ਇਕ ਸਥਾਨਕ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਵੇਲੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਮੱਛੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਰਾਸਤੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਲਈ ਕਈ ਵਾਰ ਫੰਡ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਪਰ ਛੱਤ ਦਾ ਡਿੱਗਣਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਵੇਲੀ ਦਾ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਖਸਤਾ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹਵੇਲੀ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪਾਰਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਮੱਛੀ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। (ਫੋਟੋ-ANI)

ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਬਾਰਾਦਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੱਦੀ ਮਹਿਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਢਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਿਰਾਸਤੀ ਇਮਾਰਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਘੱਟ ਹੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਵੇਲੀ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਲਈ ਫੰਡ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ, ਪਰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। (ਫੋਟੋ-ANI)

ਅਜਿਹੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਵੇਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਡੰਪ ਯਾਰਡ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਨੂੰ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਥਾਣੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੂੜਾ ਡੰਪ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਖੇਤਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।