ਮਰਦ ਤੇ ਔਰਤ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਸ਼ਰਾਬ - ਚੂਹਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਉਤੇ ਖੁਲਾਸਾ

ਸ਼ਰਾਬ (Alcohol) ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ (Brain) 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਜੋ ਉਸਦੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਜ਼ਹਿਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਪਰ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਇਕ ਅਨੋਖੀ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਚੂਹਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਰ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। (ਪ੍ਰਤੀਕ ਫੋਟੋ: shutterstock)

ਅਕਾਦਮਿਕ ਜਰਨਲ eNeuro ਵਿੱਚ ਪੀਅਰ ਸਮੀਖਿਆ ਲਈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਲਕੋਹਲ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਆਧਾਰ ਇਹ ਖੋਜ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਚੂਹਿਆਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਐਮੀਗਡਾਲਾ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ, ਪਰ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਰ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਚੂਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। (ਪ੍ਰਤੀਕ ਫੋਟੋ: shutterstock)

ਸ਼ਰਾਬ (Alcohol) ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ ਦੋਵੇਂ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚਲਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਐਮੀਗਡਾਲਾ (Amygdala) ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਐਮੀਗਡਾਲਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਫ੍ਰੰਟਲ ਕਾਰਟੈਕਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚੂਹਿਆਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਡਰਾਉਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। (ਪ੍ਰਤੀਕ ਫੋਟੋ: Pixabay)

ਚਿੰਤਾ (Anxiety), ਉਦਾਸੀ (Dipression), ਹੋਰ ਮੂਡ ਵਿਕਾਰ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਕੱਠੇ ਰੋਗ-ਵਰਗੇ ਚੱਕਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਬਾਲਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਲਤ ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਬੇਚੈਨੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਉਕਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਲਤ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਬੇਸੋਲੇਟਰਲ ਐਮੀਗਡਾਲਾ (BLA) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। (ਪ੍ਰਤੀਕ ਫੋਟੋ: Pixabay)

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਉਦਾਸੀ (Depression) ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ (Mental problem) ਵਰਗੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਅਲਕੋਹਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਵਿਗਾੜ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ. ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਇਹ ਸਿਰਫ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। (ਪ੍ਰਤੀਕ ਫੋਟੋ: shutterstock)

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਐਮੀਗਡਾਲਾ (Amygdala) ਨੈਟਵਰਕ 'ਤੇ ਅਲਕੋਹਲ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਪਰ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਲਕੋਹਲ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਐਮੀਗਡਾਲਾ ਵਿੱਚ ਔਸਿਲੇਟਰੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਰ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਚੂਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਲਕੋਹਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। (ਪ੍ਰਤੀਕ ਫੋਟੋ: Pixabay)

ਦਰਅਸਲ, ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਨਾਲ ਵੀ ਓਸੀਲੇਟਰੀ ਅਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦੀ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਹ ਪ੍ਰਯੋਗ ਚੂਹਿਆਂ 'ਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਦਾ ਨੈਟਵਰਕ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਰੀਸੈਪਟਰ ਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਇਹ ਅਲਕੋਹਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਲਕੋਹਲ ਐਮੀਗਡਾਲਾ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ਉਤਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਡਰਾਉਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। (ਪ੍ਰਤੀਕ ਫੋਟੋ: Pixabay)