Inspiration News: ਰਾਜਸਥਾਨ (Rajasthan)ਦੇ ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ਰਵਣ ਯਾਦਵ ਦੀ ਕਹਾਣੀ (story of Dr. Shravan Yadav) ਸੁਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਜਾਓਗੇ। ਉਸਨੇ ਜੇਆਰਐਫ, ਐਸਆਰਐਫ ਅਤੇ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਫਿਰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਦਿਨ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤੇ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਸ਼ਰਾਵਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਹੇ ਤੋਂ ਖਾਦ ਬਣਾਈ। ਹੁਣ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਵਣ ਯਾਦਵ ਨੇ ਆਰਗੈਨਿਕ ਫਾਰਮਿੰਗ (Organic farming) ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਮਲਟੀਨੈਸ਼ਨਲ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਇਆ।
ਡਾ: ਸ਼ਰਵਣ ਯਾਦਵ ਨੇ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ (Organic farming) ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਹੇ ਤੋਂ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਖਾਦ (Vermi compost manure) ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ (Vermi compost) ਯੂਨਿਟ ਦਾ ਕੰਮ 2020 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਦੇ ਕੁਝ ਬੈੱਡ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ। ਫਿਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਸ ਦਾ ਕੰਮ ਵਧਦਾ ਗਿਆ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਸ਼ਰਵਣ 200 ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਾਦ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸ਼ਰਵਣ ਯਾਦਵ ਆਪਣੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ਰਾਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਦੀ ਇਕਾਈ ਵਿਚ ਲੱਖਾਂ ਕੀੜੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੀੜੇ ਹਰ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਰਵਣ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀੜੇ 300 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਅਤੇ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ 8 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕਦੇ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਗੁਜਰਾਤ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਡਾ.ਸ਼ਰਵਣ ਯਾਦਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਯੂਨਿਟ ਲਗਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਮਝਾਇਆ। ਲੋਕ ਤਾਅਨੇ ਮਾਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਪੀ.ਐੱਚ.ਡੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੋਹੇ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਪਰ ਮੈਂ ਕਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਬਸ ਆਪਣੇ ਜਨੂੰਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ।